Kryteria wyboru wózka manipulacyjnego

Manipulatory przemysłowe wspomagają pracowników w przenoszeniu i ustawianiu różnego rodzaju elementów używanych na liniach montażowych czy podczas obróbki materiałów. Dzięki stosowaniu manipulatorów można łatwo obsługiwać ładunki o dużej masie lub nietypowych kształtach. Manipulatory mogą być używane w wielu różnych aplikacjach. Dobór właściwego wózka manipulacyjnego powinien opierać się na kryteriach związanych z rodzajem obsługiwanego ładunku, jego masą, wielkością oraz rodzajem powierzchni. Ważne się również kwestie związane z typem operacji, które mają być prowadzone. Spójrzmy, jakie są rodzaje manipulatorów i czym się charakteryzują ich poszczególne typy.

Rodzaj sterowania urządzeniem

Wśród produkowanych manipulatorów znajdziemy urządzenia, w których odmiennie potraktowano kwestię sterowania urządzeniem. Do najczęściej używanych rozwiązań należą wózki manipulacyjne sterowane ręcznie. Sprzęt tego typu jest zwykle wyposażony w różnego rodzaju uchwyty, dzięki którym maszyna jest prowadzona w odpowiednie miejsce oraz realizowane są poszczególne czynności. Takie manipulatory mogą wykorzystywać różne rozwiązania mechaniczne, np. dźwignie, wciągi czy rozmaite uchwyty, jednak ładunek jest w nich przemieszczany lub obracany za sprawą siły operatora.

Innym typem wózków manipulacyjnych są urządzenia wykorzystujące serwomechanizmy różnego rodzaju. Wspomagają one czynności wykonywane przez operatora. Prowadzi on np. urządzenie po określonej trajektorii, jednak przy podnoszeniu czy opuszczaniu ładunku całej potrzebnej siły dostarcza zastosowany w manipulatorze mechanizm – silnik elektryczny, siłownik hydrauliczny czy układ pneumatyczny.

Jeszcze inną kategorię stanowią telemanipulatory. Sprzęt należący do tej grupy jest najbardziej zbliżony konstrukcyjne do robotów, z tym że jego ruchy nie są sterowane programem, a wywoływane przez operatora posługującego się odpowiednim sterownikiem, np. dżojstikiem lub przyciskami.

Typ uchwytu i zakres ruchu

Manipulator musi być dobrany do zakresu ruchu, jaki musi wykonywać. W przypadku wózków manipulacyjnych może to być podnoszenie ładunku, przemieszczanie go w różnych płaszczyznach czy też obrót w wybranych osiach. Bardzo ważną cechą wózka manipulacyjnego jest rodzaj uchwytu, który przesądza o możliwość stosowania sprzętu do obsługi danych ładunków. Można spotkać wózki manipulacyjne wyposażone w uchwyty do ładunków okrągłych: beczek czy bel. Są także chwytaki do ładunków o kształcie prostopadłościanu czy wyposażone w haki albo bolce.

Ograniczenia masy i wielkości ładunku

Każdy wózek manipulacyjny ma określone maksymalne obciążenie, jakie może unieść i przenieść. Przed zakupem manipulatora należy dokładnie określić, jakie ładunki będą obsługiwane przez urządzenie, aby dobrać odpowiedni model o właściwej nośności. Zbyt mała nośność może prowadzić do uszkodzeń sprzętu lub wypadków, podczas gdy zbyt duża może być nieekonomiczna. Wielkość ładunku również ma wpływ na wybór manipulatora. Należy sprawdzić, czy urządzenie jest w stanie pomieścić ładunek o odpowiednich wymiarach, a także czy jest wystarczająco zwrotne, aby poruszać się w przestrzeniach roboczych.

Ergonomia i bezpieczeństwo pracy

Wózki manipulacyjne powinny być ergonomiczne i bezpieczne dla operatorów. W przypadku sterowania ręcznego ważne są wygodne uchwyty oraz łatwość operowania urządzeniem. W przypadku sterowania zdalnego należy zadbać o intuicyjność sterownika oraz możliwość monitorowania pracy manipulatora. Bezpieczeństwo pracy z manipulatorami jest kluczowe. Wózki powinny być wyposażone w różnego rodzaju zabezpieczenia, takie jak blokady czy czujniki, które zapobiegają wypadkom oraz uszkodzeniom ładunków i urządzeń.

Adaptacja do warunków pracy

Wózki manipulacyjne powinny być dostosowane do warunków pracy, w jakich będą używane. Na przykład, jeśli wózek będzie pracować w środowisku o dużym zapyleniu, powinien być odpowiednio zabezpieczony przed zanieczyszczeniami. W przypadku pracy w wilgotnych warunkach, warto wybrać urządzenie o odporności na korozję. Dodatkowo wózki manipulacyjne mogą być wyposażone w różne opcje dodatkowe, takie jak oświetlenie robocze, sygnalizacja dźwiękowa czy wizualna, które ułatwiają pracę operatora oraz zwiększają bezpieczeństwo.

Podsumowując, wybór wózka manipulacyjnego powinien być dokładnie przemyślany i oparty na analizie potrzeb oraz warunków pracy. Ważne jest również, aby zwrócić uwagę na aspekty związane z ergonomią, bezpieczeństwem oraz serwisem i wsparciem technicznym.